واریکوسل یا واریسی شدن عروق بیضه شایعترین بیماری مردان پس از بلوغ می باشد و 10درصد مردان بالغ به آن مبتلا می باشند. واریکوسل شایعترین عامل ناباروری مردان می باشد. سن شروع بیماری معمولاً در زمان بلوغ و یا بلافاصله پس از بلوغ می باشد ولی در سن کمتر یا سن بالا نیز ممکن است ایجاد گردد.
بیماری واریکوسل ازنظر شدت به 3 درجه تقسیم بندی می گردد. در نوع درجه 1 اتساع عروق فقط حین فشار شکمی در لمس توسط پزشک قابل لمس و تشخیص می باشد. در نوع درجه 2 با فشار شکمی، اتساع عروق، قابل مشاهده می گردد. و در نوع درجه 3 حتی بدون فشار شکمی، اتساع عروق، درحالت ایستاده قابل مشاهده می باشد.
واریکوسل یک طرفه اختلال در عروق خونرسانی یک بیضه (راست یا چپ) می باشد و درمان آن با دوطرفه تفاوتی ندارد.
علائم و راه تشخیص:
بیمار ممکن است با شکایت بزرگی، یا عدم تقارن بیضه ها، یا درد بیضه، و یا پس از ازدواج با ناباروری مراجعه کند. ولی شایعترین فرم آن، بدون علامت و بطور اتفاقی، حین معاینه، متوجه آن می گردند. درمعاینه، بزرگی و تورم عروق بیضه، بخصوص در سمت چپ مشهود است و درحالت ایستاده و یا افزایش فشار شکمی تشدید می یابد و در حالت خوابیده از بین می رود (درصورتیکه تورم عروق درحالت خوابیده از بین نرفت، بایستی به نوع ثانویه آن شک کرد).
در صورتی که علائم مذکور را دارید، می توانید با مراجعه به یک اورولوژیست تشخیص قطعی بدهید.
همچنین انجام سونوگرافی میتواند تشخیص را قطعی کند.
علت:
بیماری واریکوسل با واریسی شدن و گشاد شدن عروق وریدی (سیاهرگهای) بیضه ظاهر می گردد که از منظر طب امروزی در دو گروه اولیه و ثانویه تقسیم بندی می گردد. در نوع اولیه، هیچ عامل ایجادکننده مشخصی وجود ندارد، گرچه تئوری اشکال در دریچه های لانه کبوتری وریدهای بیضه، طولانی بودن مسیر این وریدها و احتمال اثر فشاری سایر عروق و احشاء شکمی مطرح می باشد ولی هنوز علت مشخصی برای آن ثابت نشده است. این نوع عامل عمده واریکوسل است و 90درصد در سمت چپ می باشد. نوع ثانویه که بدنبال وجود عامل مشخص ایجادکننده انسداد در عروق داخل شکم ایجاد می گردد، درصد کمی از واریکوسل ها را شامل میشود و علت ایجادکننده آن غالباً توده های شکمی، بخصوص تومورهای بدخیم می باشد که تشخیص آن مهم و حیاتی است.
ولی از منظر طب سنتی علت واریکوسل تجمع خون سوداوی در عروق مذکور است.
پیشگیری:
- پرهیز از مصرف غذاهای سودازا و اجتناب از پوشیدن لبا سهای تنگ
- اگر دارای واریکوسل خفیف هستید نیز برای پیشگیری از بدتر شدن وضعتان، سرپا نباید بیاستید. کارهای ایستادنی نباید انجام دهید، سماق و آش سماق و سرکه شیره زیاد بخورید.
نوع روش درمان:
همانگونه که گفته شد 10درصد مردان پس از سن بلوغ درجاتی از واریکوسل دارند ولی همه آنها احتیاج به درمان ندارند. اگر واریکوسل برای فرد، عارضه ای ایجاد کند لازم است درمان انجام گردد. درغیراینصورت احتیاج به درمانی نیست.
در طب امروزی درمان واریکوسل طی عمل جراحی (که به روشهای مختلف انجا می گیرد) صورت می پذیرد که بعضاً مجدداً عود می کند.
ولی در طب سنتی معمولاً بدون جراحی مشکل قابل حل است.
توصیه:
- اگر شما به تشخیص یک اورولوژیست تصمیم به جراحی هم دارید حتما قبل از جراحی یک دوره پاکسازی سودا انجام دهید.